وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در نشست رؤسای دانشگاه‌های معین کشور تأکید کرد:
هم افزایی؛ الزام مهم طرح ساماندهی آموزش عالی/ لزوم تعیین مأموریت‌های آموزش عالی هر استان بر اساس استعدادها و ظرفیت‌های منطقه‌ای
به گزارش روابط عمومی و اطلاع‌رسانی دانشگاه بیرجند، به نقل از اداره کل روابط عمومی وزارت علوم، در این نشست که با حضور معاونان وزیر علوم به صورت حضوری و رؤسای دانشگاه‌های معین کشور به‌صورت مجازی در سالن شهدای جهاد علمی این وزارت برگزار شد، دکتر غلامی با تبریک هفته بسیج و تقدیر از خانواده آموزش عالی که بسیجی‌وار و بدون ادعا، با حرکتی وسیع، تولید علم و فناوری را در دوران شیوع کرونا به پیش می‌برند، اظهار داشت: ساماندهی آموزش عالی مورد توجه مسئولان، ارکان نظام و به‌ویژه مقام معظم رهبری بوده و ایشان بارها تأکید داشته‌اند که آموزش عالی در موارد و شاخص‌های مختلف باید تعیین تکلیف و ساماندهی شود و همین تأکیدات ما را ملزم می‌کند که در این خصوص با دقت بیشتری عمل کنیم.
ساماندهی آموزش عالی یک طرح ملی است
وزیر علوم با بیان اینکه ساماندهی آموزش عالی یک طرح ملی است و ملزم به اجرای مصوبات آن هستیم، گفت: این طرح در برنامه‌های دولت و شورای عالی انقلاب فرهنگی هم دیده شده و این شورا در تیر ماه امسال طرح را تأیید کرده و ما به استناد برنامه‌ها و ضرورت‌های آموزش عالی کشور اعم از آموزش، پژوهش و فناوری، مکلف به اجرای مصوبه این شورا هستیم.
دکتر غلامی با تأکید بر لزوم ارائه توضیحات و روشنگری درخصوص چگونگی اجرای این طرح برای مسئولان استانی افزود: در این نشست آئین‌نامه پیاده‌سازی آمایش آموزش عالی کشور، به خصوص بخش مدیریت استانی این طرح مطرح می‌شود و در این راستا تصمیم گرفته شده در مرحله اول ساماندهی، با نگاهی محلی‌تر و استانی به پیش برویم و از همین ظرفیت مدیریت آموزش عالی استانی می‌توانیم در جهت تمرکززدایی از وزارت علوم نیز استفاده کنیم.
وی با بیان اینکه در این طرح، رئیس دانشگاه معین هر استان، علاوه بر ریاست دانشگاه خود در رتبه برتری قرار گرفته و ریاست آموزش عالی استان را نیز برعهده خواهد داشت، گفت: البته این مسئولیت، حساسیت و مشغله فراوانی دارد و سایر دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی هم باید این مرکزیت را به عنوان نماینده وزارت علوم در منطقه تلقی کنند.
تنظیم مأموریت‌های دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی بر اساس استعدادها و ظرفیت‌های استان
وزیر علوم با تأکید بر اینکه در بحث ساماندهی لازم است که با هماهنگی بیشتری عمل کنیم، اظهار داشت: باید علاوه بر رفع نگرانی‌ها درخصوص اجرای این طرح، مصوبات آن را با قدرت پیش بریم.
دکتر غلامی در ادامه به بحث مأموریت‌گرایی به‌عنوان یکی دیگر از برنامه‌های ساماندهی آموزش عالی اشاره کرد و گفت: در این طرح، مأموریت‌های دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی هر استان بر اساس استعدادها و ظرفیت‌های استان و منطقه خودشان تنظیم می‌شود و باید هدف آن باشد که مراکز پژوهشی هر استان به مراکزی توانمند در منطقه خودشان تبدیل شوند و با انجام فعالیت‌های عظیم پژوهشی درخصوص پتانسیل‌های منطقه خودشان، شاهد ارتقاء و افزایش کیفیت در این مراکز باشیم.
وی با تأکید بر جذب حداکثری جوانان نخبه در مراکز پژوهشی و همچنین دخالت دادن آنان در مسائل مدیریتی افزود: ما باید از این تفکر و روش سنتی خارج شویم که همه مراکز دانشگاهی باید روزی به دانشگاهی جامع تبدیل شوند، زیرا زمان و افتضائات فعلی این کار را ایجاب نمی‌کند لذا باید توجه داشته باشیم که در ده سال آینده شرایط آموزش عالی جهان حالت متفاوتی خواهد داشت و باید همه سعی‌مان بر این باشد که برای نسل آینده هم برنامه‌ریزی و مدیریت کنیم تا از قافله جهانی علم عقب نمانیم.
وزیر علوم با تأکید بر اینکه در ساماندهی آموزش عالی در استان ها، مراکزی که بازدهی مناسبی دارند، حتماً مورد حمایت قرار خواهند گرفت، اظهار داشت: آنچه که قرار است در این طرح انجام شود، برای بهبود و ارتقای کیفیت آموزش عالی کشور در آینده است و در این خصوص می‌توان بر اساس پیشرفت‌های آموزش عالی کشورهای موفق در این زمینه، مدلی بر اساس یافته‌های داخلی کشور طراحی و اجرا کرد.
دکتر غلامی در پایان سخنان خود با تأکید بر لزوم پیشبرد این طرح به صورت همه جانبه و با همکاری یکدیگر گفت: لازم است که رؤسای دانشگاه‌های معین با مدیران استانی جلساتی برگزار کنند و آنان را درخصوص چگونگی اجرا و مزایای ساماندهی آموزش عالی کشور توجیه کرده و اعلام کنند که مسئولان آموزش عالی کشور به پیشرفت‌های استانی و ارتقای کیفیت آموزش عالی در هر استان کاملاً توجه دارند وهمه باید با کمک یکدیگر این مهم را به انجام رسانیم.
تثبیت جایگاه شوراهای استانی آموزش عالی
دکتر عبدالرضا باقری، قائم مقام وزیر علوم و رئیس مرکز هیئت‌های امناء و هیئت‌های ممیزه مرکزی در نشست روسای دانشگاه‌های معین کشور با بیان اینکه امروزه آموزش عالی کشور به‌لحاظ توسعه و گستردگی در پهنای جغرافیایی کشور با گذشته متفاوت است. به‌طوری که آموزش عالی در همه استان‌ها از طرفیت‌های بسیار خوبی برخوردار است، اظهار داشت: وزارت علوم به لحاظ جایگاه قانونی و حقوقی خود باید به امر سیاستگذاری، نظارت و ارزیابی بپردازد و در این راستا با انجام طرح ساماندهی آموزش عالی و تمرکززدایی می توان برخی از امور اجرایی را به مدیریت های استانی آموزش عالی واگذار کرد تا ستاد وزارت علوم از انجام کارهای روزمره رهایی یابد و بیشتر بتواند به نقش و ماموریت ملی و اصلی خود بپردازد.
وی اظهار امیدواری کردکه جایگاه شوراهای استانی آموزش عالی تثبیت شود، گفت: کارکرد مهم شوراهای استانی آموزش عالی، تصمیم‌گیری‌های آموزش عالی در هر استان است، طبیعتاً این شورا بایستی با لحاط کردن اختیارات قانونی دانشگاه‌ها و هیئت‌های امنا نقش خود را در اجرای این سیاست ها عمل کند و همه معاونت‌های وزارتخانه نیز به تصمیمات این شورا ها پای‌بند خواهند بود.
قائم مقام وزیر علوم با بیان اینکه در چند سال گذشته در ارتباط با واگذاری اختیارات اقدامات خوبی در وزارت علوم انجام شده است، گفت: بسیاری از مواردی که قبلاً باید فقط در ستاد وزارت علوم بررسی و انجام می‌شد به دانشگاه‌ها واگذار شده است. این رویه باید در داخل دانشگاه‌ها هم صورت گیرد و برخی از امور به خود دانشکده‌ها واگذار شود.
آموزش عالی امروز کشور با ۲۰ سال پیش قابل مقایسه نیست
دکتر باقری با بیان اینکه آموزش عالی امروز کشور با ۲۰ سال پیش قابل مقایسه نیست، اظهار داشت: امروز به وضوح مشاهده می‌شود که آموزش عالی در کلان کشور، اقتضائات خاص خود را دارد و امیدواریم همه همکاران گرامی با عزمی جدی در تشکیل شوراهای استانی آموزش عالی اهتمام ورزند تا بتوان اجرای برخی از موارد را در ارتباط با عملکرد این شوراها تثبیت کرد.
ارتقای کیفی مؤسسات آموزش عالی، مأموریت‌گرایی و متناسب‌سازی آموزش عالی با نیازها
دکتر غلامحسین رحیمی، معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم در این نشست اظهار داشت: در چند سال اخیر در برابر درخواست‌های گسترش آموزش عالی انقباضی عمل کردیم، که این امر باعث شد در بحث آمایش و ساماندهی آموزش عالی با مشکل مواجه نشویم.
وی درخصوص اهداف طرح ساماندهی آموزش عالی بیان کرد: در این طرح سه هدف ارتقای کیفی مؤسسات آموزش عالی، مأموریت‌گرایی و متناسب‌سازی آموزش عالی با نیازها و همچنین صرفه‌جویی اقتصادی و بهینه استفاده کردن و بهره‌گیری بهینه از منابع دنبال می‌شود.
دکتر رحیمی با اشاره به دو دسته مؤسسات آموزش عالی، تصریح کرد: مؤسساتی شبیه علمی و کاربری و فنی و حرفه‌ای و دانشگاه آزاد اسلامی در شمار مؤسساتی هستند که می‌توانند در سقف کاردانی و کارشناسی ناپیوسته توسعه کمی داشته باشند که بر اساس حداقل است.
به گفته وی، دسته دوم مؤسساتی هستند که کیفی هستند که می‌خواهیم در توسعه علم و انجام تحقیقات فاخر تلاش کنند؛ این مؤسسات می‌توانند در رشته‌های محدود ولی تا مقطع دکتری فعالیت کنند.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، با اشاره به بحث کیفیت و راه‌های کیفی‌شدن مؤسسات آموزش عالی، گفت: یک راه الحاق مؤسسات کوچک به دانشگاه‌های بزرگ است، یعنی مؤسسات الحاقی باید استانداردهای دانشگاه بزرگ را رعایت کنند. راه دیگر تجمیع مؤسسات است که هدف آن است که یک استان را محدود به یک دانشگاه نکنیم و در این مدل یک دانشگاه جامع خواهیم داشت که مثلاً از سه پردیس در شهرهای مختلف تشکیل شده است.
دکتر رحیمی با اشاره به دغدغه نمایندگان مجلس شورای اسلامی و نمایندگان دولت در استان‌ها اظهار داشت: به هیچ وجه این کار مقدمه حذف دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی نیست و هیچ برنامه درازمدتی در وزارت علوم برای این کار نیز وجود ندارد.
وی در ادامه سخنان خود به تدوین سند توسعه علم و فناوری استانی اشاره کرد و افزود: تاکنون ۱۰ سند توسعه علم و فناوری استانی تدوین شده است.
دکتر رحیمی در پایان سخنان خود در این نشست و ضمن اشاره به مشکلات و مخالفت‌ها با ساماندهی آموزش عالی، گفت: وزارت علوم بر اساس ابلاغیه دکتر غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری پیاده‌سازی را باید با تدبیر انجام دهد و حتی در این مسیر امکان اصلاح نیز وجود داشته باشد و صورت گیرد.
در این نشست که با بیان نقطه نظرات چند تن از رؤسای دانشگاه‌های معین کشور ادامه یافت، رؤسای دانشگاه‌های معین کشور بر اجرای صحیح و همه جانبه طرح ساماندهی و مدیریت استانی آموزش عالی تأکید کردند
